Bệnh nứt thân xì mủ là một vấn đề phổ biến trong lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn có sự bối rối khi cây trồng của họ gặp phải tình trạng này. Điều quan trọng là hiểu được nguyên nhân gây ra bệnh nứt thân xì mủ, những loại cây thường bị tác động, nhận diện triệu chứng bệnh, và cách phòng trị hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết để giải đáp mọi thắc mắc của bạn về loại bệnh này.
Nguyên nhân gây bệnh nứt thân xì mủ:
Bệnh nứt thân xì mủ thường xuất phát từ tác động của các loại nấm hoặc vi khuẩn. Ví dụ, nấm Phytophthora thường là nguyên nhân gây bệnh trên cây có múi, trong khi nấm Mycosphaerella melonis gây ra tình trạng này trên cây dưa bí. Đối với cây xoài, vi khuẩn Xanthomonas campestris pv. mangeferae indicae là nguyên nhân chính gây nứt thân xì mủ. Ngoài ra, việc không tuân thủ kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cũng có thể dẫn đến bệnh này. Sự thiếu cẩn trọng và việc áp dụng kỹ thuật không đúng cách cũng làm tăng nguy cơ cây trồng bị nứt thân xì mủ.
Điều kiện phát triển của mầm bệnh trên cây trồng:
Môi trường lý tưởng cho sự phát triển của các loại nấm bệnh sẽ khác nhau tùy theo loại cây trồng. Ví dụ, ở cây dưa hấu, nhiệt độ dao động từ 20 độ C đến 30 độ C và mức độ pH trong khoảng từ 5,7 đến 6,4 tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nấm bệnh. Đối với cây có múi, môi trường lý tưởng cho nấm gây bệnh là khi pH đạt ngưỡng từ 6 đến 7 và nhiệt độ nằm trong khoảng 20 độ C đến 30 độ C. Nhìn chung, bệnh nứt thân xì mủ thường xuất hiện nhiều hơn vào mùa mưa, khi độ ẩm tăng cao tạo điều kiện thích hợp cho sự phát triển mạnh mẽ của nấm bệnh.
Biểu hiện và triệu chứng của bệnh nứt thân xì mủ trên cây trồng:
Để nhận biết bệnh nứt thân xì mủ trên cây trồng, bà con nông dân có thể tập trung vào những dấu hiệu sau:
- Khi cây bị nhiễm bệnh, thân cây thường xuất hiện các nứt, và nhựa thường chảy ra rồi rơi xuống đất hoặc còn lại trên thân và cành.
- Ban đầu, các vết bệnh trên lá thường là các đốm nhỏ, sau đó lan rộng và làm cho lá cháy màu vàng, trở nên xơ xác. Nếu để bệnh kéo dài, lá có thể rụng.
- Một số loại cây trồng có thể thể hiện triệu chứng thối rễ, vỏ rễ dễ bong ra khỏi lõi và có mùi hôi.
Những triệu chứng này có thể giúp bà con nông dân nhận biết và đối phó với bệnh nứt thân xì mủ một cách hiệu quả.
Biện pháp phòng và trị bệnh xì mủ trên cây trồng
Bệnh xì mủ trên cây trồng có tốc độ lây lan nhanh, và do đó việc thực hiện các biện pháp phòng và trị bệnh đúng thời điểm là vô cùng quan trọng để kiểm soát bệnh hiệu quả. Dưới đây là danh sách các biện pháp giúp ngăn ngừa và điều trị bệnh xì mủ:
Biện pháp phòng bệnh xì mủ:
- Xử lý hạt giống: Trước khi gieo trồng, hãy xử lý hạt giống để đảm bảo chúng kháng bệnh.
- Điều tiết mật độ cây trồng: Hãy chú ý đến mật độ cây trồng, tránh trồng quá dày, điều này giúp cải thiện thông gió và giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.
- Quản lý cỏ dại: Định kỳ thu gom và loại bỏ cỏ dại để ngăn chúng phát triển và trở thành nguồn lây truyền bệnh.
- Tỉa cành và cắt lá: Tỉa cành và cắt lá đúng cách giúp cải thiện thông gió và ánh sáng, từ đó giảm nguy cơ bệnh xì mủ.
- Bố trí luống và thoát nước: Các cây trồng trên luống cần được bố trí cao và hệ thống thoát nước tốt, đặc biệt vào mùa mưa.
- Bón phân hữu cơ: Bón phân hữu cơ với mức độ cân đối, không thừa đạm, phù hợp với giai đoạn phát triển của cây.
- Sử dụng sản phẩm phòng trị bệnh: Sử dụng các sản phẩm phòng trị bệnh xì mủ có hiệu quả.
- Thăm vườn thường xuyên: Thường xuyên kiểm tra vườn cây để phát hiện bệnh một cách sớm nhất.
- Dọn vườn kết thúc mùa: Khi kết thúc mùa trồng, hãy dọn sạch vườn, tiêu hủy các tàn dư của cây bệnh. Đối với một số loại cây, luân canh với cây trồng khác trong họ có thể hữu ích.
Biện pháp trị bệnh xì mủ:
Khi cây đã bị nhiễm bệnh, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để điều trị:
- Cạo vỏ bị bệnh: Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để cạo đi lớp vỏ đã bị nhiễm bệnh, đảm bảo rằng dụng cụ đã được tiệt trùng.
- Cuốc đất: Cuốc đất để tạo sự thông thoáng cho cây.
- Loại bỏ cây nhiễm bệnh: Với các loại cây như dưa hấu, bầu, bí, hãy loại bỏ cây nhiễm bệnh để ngăn lây nhiễm cho cây khác.
- Sử dụng thuốc đặc trị: Sử dụng các loại thuốc đặc trị bệnh xì mủ như Anti Phytop 500ml. Anti Phytop có khả năng tiêu diệt nấm bệnh, xử lý nhanh chóng và triệt hạ bệnh xì mủ trên cây trồng. Ngoài ra, nó còn có tác dụng trị bệnh thối rễ và bảo vệ bộ rễ khỏi nấm bệnh.
Tuân theo các biện pháp phòng và trị bệnh này sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh xì mủ trên cây trồng một cách hiệu quả và duyệt điểm.
Các loại cây trồng thường bị bệnh nứt thân xì mủ
Các loại cây có múi
Những loại cây có múi như: sầu riêng, mít, bưởi,…là những loại cây trồng rất dễ bị bệnh nứt thân xì mủ. Khi cây mít bị xì mủ sẽ xuất hiện các vết bệnh có dịch nhựa màu vàng, sau khi dịch nhựa bị khô một phần sẽ tạo ra một loại dịch dạng gel có màu vàng sẫm dẻo. Khi thân cây có nhựa chảy ra màu nâu, vết bệnh ướt, lá chuyển sang màu vàng, rụng nhiều là dấu hiệu của bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng. Lúc này trái sẽ xuất hiện các chấm đỏ màu đen, có thể làm trái rụng trước khi chín. Bệnh xì mủ trên cây bưởi sẽ có những triệu chứng như: vỏ thân có đốm sậm màu, hơi ướt. vết bệnh dần chuyển màu nâu đỏ, vỏ bị nứt và chảy ứa ra các giọt nhựa trong vàng, lá héo, rụng dần.
Cây đào
Khi cây đào bị xì mủ ban đầu xuất hiện những dấu hiệu có thể dễ dàng quan sát được như vỏ cây bị nứt ra, nhựa từ đó cũng tuôn xuống, về lâu dài làm cho cây trở nên khô mục.
Cây xoài
Thân cây xoài bị xì mủ sẽ có những đốm bệnh có màu nâu đen nhỏ trên lá và thân. Trên chồi non và trái có vết nứt dọc, có màu nâu đen, đôi khi sẽ bị chảy nhựa trên những vết nứt này.
Cây dưa hấu
Bệnh nứt thân xì mủ dưa hấu sẽ biểu hiện rõ ở thân, lá và cuống trái. Trên thân sẽ có đốm bệnh màu vàng nhạt, hơi lõm, có nhựa chảy đỏ chảy ra sau một khoảng thời gian sẽ khô lại và chuyển sang nâu sẫm và khô cứng lại.