Rầy Phấn Trắng Gây Hại Lúa: Biểu Hiện và Biện Pháp Phòng Trị

Rầy phấn trắng, một loài côn trùng gây hại, đặt ra thách thức lớn đối với nông dân và vườn trồng. Chúng thường xuyên tập trung tấn công các loại cây ăn quả, rau màu, và đặc biệt là lúa, ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất của cây trồng. Ngoài ra, sự xuất hiện của rầy phấn trắng còn là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh về nấm và virus.

Vậy loài côn trùng này có đặc điểm gì? Làm sao để phòng và trị rầy phấn trắng trên lúa? Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giúp bà con tìm hiểu về loại rầy này, từ đó đưa ra các biện pháp phòng trừ.

Rầy phấn trắng là gì ?

Rầy phấn trắng, khoa học được biết đến với tên Aleurocybotus sp. và Aleurodicus sp., thuộc họ Aleyrodidae trong bộ Homoptera. Loài côn trùng này, thường được biết đến dưới cái tên bọ phấn trắng hại lúa, xuất phát từ Trung Mỹ và Caribe. Tuy nhiên, chúng đã lan rộng mạnh mẽ đến nhiều khu vực trên thế giới, đặc biệt là trong các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Đặc Điểm Sinh Học và Hình Thái của Rầy Phấn Trắng Trên Lúa

Vòng đời của rầy phấn trắng trên lúa kéo dài từ 17 đến 24 ngày và bao gồm 4 giai đoạn quan trọng.

Giai Đoạn 1: Trứng

• Thời gian ủ trứng: 5 – 8 ngày.
• Số lượng trứng: 14 – 26 trứng được đẻ dưới mặt lá.
• Đặc điểm trứng: Hình elip, màu vàng hoặc nâu vàng, phủ nhiều chất sáp, thường ở mặt dưới lá.

Giai Đoạn 2: Ấu Trùng (Có 3 Tuổi)

Tuổi 1 (3 – 4 ngày):

• Hình dạng: Bầu dục, mắt đỏ, không có lông phấn.
• Di chuyển đến gần gân lá để chích hút.

Tuổi 2 (2 – 3 ngày):

• Dài 0,40 – 0,64 mm, rộng 0,20 – 0,31 mm.
• Dính vào mặt lá, có lớp phấn mỏng.

Tuổi 3 (2 – 3 ngày):

• Dài 0,57 – 1,00 mm, rộng 0,30 – 0,60 mm.
• Giống tuổi 2 về hình dáng và màu sắc.
• Lúc cuối tuổi 3, lột xác và chuyển sang giai đoạn nhộng.

Giai Đoạn 3: Nhộng

• Vỏ ngoài trở nên cứng hơn, tiết chất sáp nhiều hơn.
• Hình bầu dục, thân màu trắng đục hoặc hơi vàng.
• Chiều dài 0,89 – 1,09 mm, rộng 0,52 – 0,62 mm.
• Thời gian nhộng hóa sâu bọ kéo dài 2 – 4 ngày.

Giai Đoạn 4: Thành Trùng

• Hình dáng giống con bướm nhỏ.
• Cánh trắng, đôi cánh trước dài hơn cánh sau.
• Cơ thể màu vàng nhạt ban đầu, sau khi cánh khô có lớp bột trắng.
• Con cái: Chiều dài 0,85 – 1,05 mm, sải cánh 1,98 – 2,48 mm.
• Con đực: Chiều dài 0,78 – 0.95 mm, sải cánh 1.55 – 1,78 mm.

Qua chu kỳ phát triển này, rầy phấn trắng trên lúa trở thành một thách thức lớn đối với nông dân, đòi hỏi các biện pháp phòng và trị linh hoạt để bảo vệ cây trồng.

Tác Hại Nặng Nề của Rầy Phấn Trắng Đối với Lúa

Rầy phấn trắng hại lúa đem đến những tác hại đáng kể, đặc biệt là trong giai đoạn lúa phát triển và trưởng thành.

1. Gây Hại Trong Giai Đoạn Lúa Phát Triển:

• Từ Khi Lúa Đẻ Nhánh đến Trổ Bông: Rầy phấn trắng tấn công cây lúa từ giai đoạn đẻ nhánh đến khi lúa trổ bông. Đây là thời kỳ quan trọng trong quá trình phát triển của lúa.

2. Phát Triển Mạnh Trong Vụ Hè Thu:

• Thời Tiết Nắng Nóng và Khô Hạn: Rầy phấn trắng thường phát triển mạnh mẽ trong thời tiết nắng nóng và khô hạn, thường gặp trong vụ hè thu.

3. Gây Hại Từ Ấu Trùng Đến Trưởng Thành:

• Hút Nhựa ở Mặt Dưới Lá Lúa Non hoặc Lúa Chín: Tất cả các giai đoạn từ ấu trùng đến khi trưởng thành, chúng liên tục hút nhựa ở mặt dưới lá lúa non hoặc lá lúa vừa chín.

4. Tác Động Tiêu Cực Đối với Cây Lúa:

• Lá Chuyển Màu vàng: Hút nhựa khiến lá lúa chuyển sang màu vàng, tạo nên cảnh ruộng lúa vàng từng chùm.
• Khả Năng Gây Làm Ra Hoa Không Đều và Lép Bông Lúa: Nếu tình trạng nặng, rầy có thể khiến cây lúa ra hoa không đều và bông lúa lép.
• Truyền Bệnh Virus: Ngoài ra, rầy phấn trắng còn là nguồn truyền bệnh virus, gây đậu nắng, làm cho cổ lá đòng thắt lại và không thể bung ra, làm ảnh hưởng đến trổ bông và hạt lúa.

Rầy phấn trắng không chỉ gây hại trực tiếp mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các vấn đề bệnh hại khác, làm giảm chất lượng và năng suất của đồng lúa.

Chiến Lược Phòng và Trị Rầy Phấn Trắng cho Lúa

Để bảo vệ đồng lúa khỏi sự tàn phá của rầy phấn trắng, hãy áp dụng những chiến lược phòng và trị hiệu quả dưới đây:

1. Gieo Giống và Bón Phân:

• Lượng Giống: Gieo với lượng giống khoảng 100 – 120 kg/ha, hoặc 70 – 80 kg nếu gieo theo hàng.
• Bón Phân Cân Đối: Bón phân cân đối giữa lân, đạm, và kali để tăng sức đề kháng của cây lúa.

2. Tận Dụng Thiên Địch Tự Nhiên:

• Thiên Địch Tự Nhiên: Rầy phấn trắng có nhiều kẻ thù tự nhiên như bọ xít ăn thịt, bọ rùa, bọ cánh lưới.
• Hạn Chế Sử Dụng Thuốc Trừ Sâu: Để bảo vệ thiên địch tự nhiên, hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu quá sớm, và nếu cần, ưu tiên các loại thuốc đặc trị.

3. Sử Dụng Thuốc Trị Rầy Phấn Trắng:

• Thuốc Mebe BT: Sử dụng thuốc trị rầy phấn trắng như Mebe BT, chứa nấm ký sinh lây nhiễm bệnh lên rầy.
• Cách Hoạt Động: Rầy phấn trắng ngưng ăn sau 1 – 2 ngày sau khi phun thuốc, và toàn thân chúng sẽ khô cứng và chết sau 3 – 5 ngày.

Truy cập WEB https://vdtnn.com/san-pham/ hoặc gọi Hotline 0903419575 để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn tận tâm.

Với những biện pháp này, bà con sẽ có chiến lược toàn diện để chủ động và thành công trong việc phòng và trị rầy phấn trắng trên đồng lúa. Chúc bà con mùa vụ bội thu và thành công!