Bệnh khô vằn gây hại nặng nề đối với cây lúa, đặc biệt là làm suy giảm năng suất của lương thực quan trọng tại Việt Nam. Nó đứng ngay sau bệnh đạo ôn về mức độ nguy hiểm, thường phát sinh vào mùa hè thu, khiến cây lúa manifest một loạt các triệu chứng đặc trưng. Để đối mặt với thách thức này, việc phát hiện bệnh khô vằn từ sớm là quan trọng để áp dụng các biện pháp chữa trị hiệu quả. Hãy đồng hành cùng Phân thuốc vi sinh AT qua bài viết sau đây để tìm hiểu về nguyên nhân gây bệnh và cách áp dụng phương pháp chữa trị hiệu quả cho lúa.
Nguyên nhân gây bệnh khô vằn trên cây lúa
Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nấm Rhizoctonia solani, một loại nấm trơ gây hại. Sợi nấm này có cấu trúc phân nhánh vuông góc, với vách ngăn tại các điểm phân nhánh, và hạch nấm được tạo ra bởi áp lực từ các tế bào tràng hạt nén ép chặt. Đặc điểm quan trọng của nấm này là sự phát triển mạnh mẽ ở nhiệt độ khoảng 28-32 độ C, với tăng trưởng nhanh nhất từ 30-32 độ C. Nấm không thể phát triển nếu nằm ngoài khoảng nhiệt độ này.
Bệnh khô vằn thường xâm nhập vào cây lúa qua khí khổng bên trong bẹ, chủ yếu thông qua các hạch nấm. Để tiếp tục quá trình này, độ ẩm phải duy trì ở mức 96-97%. Hạch nấm trong đất được xem là nguồn bệnh quan trọng nhất, có thể tồn tại trong thời gian dài sau thu hoạch. Nấm cũng có khả năng tồn tại trong cỏ dại và cây bệnh, tăng nguy cơ lây nhiễm.
Nhận diện dấu hiệu của bệnh khô vằn trên cây lúa
Nhận biết dấu hiệu bện đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra biện pháp chữa trị kịp thời. Bệnh thường có những biểu hiện ở các bộ phận chủ yếu như cổ bông, bẹ lá, và phiến lá, với ưu tiên tấn công những bẹ lá gần mặt nước và những bẹ lá già.
Trên bẹ lá:
- Xuất hiện các vết đốm hình bầu dục, màu xanh đậm hoặc xám nhạt.
- Vết đốm mở rộng thành các vết vằn như da hổ, hình thành khóm như đám mây.
- Nếu nặng, lá có thể lụi tàn.
Trên lá:
- Vết bệnh tương tự như ở phần bẹ, có thể lan rộng nhanh chóng trên bề mặt lá nếu không được chữa trị kịp thời.
Trên cổ bông:
- Vết bệnh dài, bao quanh cổ bông, màu xám loang ra ở phần đầu và co lại ở giữa, màu xanh đậm.
- Hạch nấm màu nâu đậm, hình tròn dẹt, rải rác hoặc kết thành cụm nhỏ, dễ rơi ra khỏi vết bệnh và nổi lên trên mặt nước.
Việc nhận biết sớm những dấu hiệu này, đặc biệt là khi quan sát hạch nấm màu nâu đậm, sẽ giúp nắm bắt tình hình bệnh trạng và áp dụng biện pháp chăm sóc và điều trị phù hợp.
Kiều kiện môi trường để bệnh kho vằn phát triển
Điều kiện môi trường chủ yếu đối với sự phát sinh của bệnh khô vằn trên lúa là độ ẩm và nhiệt độ cao, dao động từ 24 đến 32 độ C. Trong mùa mưa, khi lượng mưa tăng cao, bệnh phát triển với tốc độ nhanh chóng và lây lan mạnh mẽ, đặc biệt là ở những lá hoặc bẹ lá gần mặt nước.
Tốc độ lây lan của bệnh còn phụ thuộc vào yếu tố nhiệt độ và thời tiết. Thường thì bệnh khô vằn ít phát triển khi lúa chuyển từ mạ sang để nhánh, nhưng lại phát triển mạnh mẽ ở giai đoạn lúa chín. Ở vùng miền Bắc, bệnh thường gây hại lớn hơn trong vụ mùa.
Sự xuất hiện của bệnh cũng liên quan đến mực nước trên cánh đồng và việc sử dụng phân bón. Việc bón nhiều phân đạm, đặc biệt là bón muộn, có thể kích thích sự phát triển của bệnh khô vằn. Bón phân với tần suất cao cũng làm tăng nguy cơ bùng phát của bệnh. Ngược lại, việc sử dụng phân kali có thể giảm nguy cơ nhiễm bệnh trên lúa.
Biện pháp phòng ngừa và chữa trị cho bệnh khô vằn
Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết để thực hiện các biện pháp hiệu quả.
- Vệ sinh và Thu dọn:
- Trước mỗi vụ mùa, làm vệ sinh đồng ruộng và vùng xung quanh, tiêu huỷ hết tàn dư cây bệnh từ mùa trước.
- Chuẩn bị đất trồng bằng cách cày bừa kỹ lưỡng để hạn chế sự sinh sôi nảy nở của mầm bệnh.
- Sử dụng Hạt Giống Sạch:
- Tránh sử dụng hạt giống từ những thửa ruộng đã bị nhiễm bệnh trước đó.
- Bón Phân Đúng Cách:
- Khi lúa phát triển, bón phân NPK hoặc phân chuồng theo liều lượng đề xuất.
- Bổ sung chất dinh dưỡng cho đất để hỗ trợ sức khỏe và năng suất lúa.
- Gieo Hạt Giống và Bảo Quản Đúng Cách:
- Gieo hạt giống đúng mùa và đảm bảo mật độ cây phù hợp.
- Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng và duy trì độ ẩm đất.
- Sử Dụng Thuốc Đặc Trị:
- Khi phát hiện nhiễm bệnh, sử dụng thuốc đặc trị bệnh khô vằn trên lúa.
- Hạn chế sự phát triển và tốc độ lây lan của bệnh.
- Sử Dụng Vaccino CAN – Trừ Nấm Bệnh Sinh Học:
- Pha 25 – 50ml Vaccino CAN với 200 lít nước, sau đó phun lên lúa 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau 3 – 5 ngày.
- Vaccino CAN là loại thuốc trị khô vằn lúa được nhiều người tin dùng.
Liện hệ https://vdtnn.com/san-pham/ hoặc gọi Hotline 0903419575 để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn tận tâm về các sản phẩm trên.
Những biện pháp này giúp bảo vệ lúa khỏi bệnh khô vằn, mang lại một mùa màng bội thu.