Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Tuyến trùng là một vấn đề quan trọng trong nông nghiệp hiện đại, và không chỉ giới hạn ở cây trồng lâu năm và cây ăn quả, mà còn ảnh hưởng đáng kể đến lúa, gây ra nhiều bệnh như tuyến trùng hại thân lúa, tuyến trùng hại rễ lúa, tuyến trùng khô đầu lá lúa, và nhiều triệu chứng khác.
Triệu chứng tuyến trùng gây hại cho cây lúa có thể được mô tả như sau:
- Xâm nhập và hình thành u trên rễ lúa: Tuyến trùng xâm nhập vào hệ rễ của cây lúa gần ngay từ khi gieo mạ. Chúng bắt đầu hình thành các u trên rễ khá sớm, thường xuất hiện chỉ sau khoảng 5 ngày sau khi gieo mạ.
- Sự tấn công vào cây lúa non: Nếu đất ruộng đã có sự lây truyền của tuyến trùng, cây lúa non chỉ một tháng tuổi thường bị tuyến trùng tấn công. Khi bị tuyến trùng tấn công, cây lúa thể hiện các triệu chứng như sự lùn mất tốc, lá cây bị vàng, và quá trình phát triển chậm chạp. Để kiểm tra, bạn có thể kéo cây lúa lên khỏi đất và kiểm tra rễ. Rễ bị tuyến trùng xâm nhập thường ngắn hơn, và bạn có thể thấy các khối u mọc ở nhiều vị trí trên rễ hoặc ở ngọn rễ.
- Bệnh bướu cổ rễ và phát triển chậm: Khi cây lúa bị tuyến trùng ký sinh, chúng có thể gây ra bệnh bướu cổ rễ khi cây còn non (thường xảy ra khi cây chỉ có khoảng 2-3 lá). Ở giai đoạn này, cây lúa có thể không bị chết, nhưng phát triển chậm chạp. Cây lúa cần được bón nhiều phân để đối phó với sự cản trở của tuyến trùng.
- Các triệu chứng trên phần trên của cây lúa: Bệnh bướu rễ cản trở việc chuyển chất dinh dưỡng từ rễ lên thân lá của cây lúa. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như vàng lá, lá khô cháy từ ngọn cây xuống, và sự kém phát triển của lúa sau một thời gian bị nhiễm bệnh. Các chồi bị nhiễm bệnh thường bị lùn đi, ra hoa sớm và tạo ra rất ít hạt.
Đặc điểm phát triển của tuyến trùng gây hại cho cây lúa có thể được mô tả như sau:
Tuyến trùng gây hại cho thân lúa:
- Loài D. Angutus là ký sinh trùng chuyên ăn các bộ phận của cây lúa, bắt đầu từ khi cây còn non. Chúng thường xuất hiện quanh ngọn lúa mới mọc trong giai đoạn mạ hoặc ở cây con, và có thể được tìm thấy ở nhiều khu vực trên cây lúa.
- Trong giai đoạn giữa các vụ trồng lúa, tuyến trùng thường trú trực tiếp trên gốc cây lúa khi nước ruộng đã khô, và chúng có thể tấn công các mảng hoặc lá bẹ bị hại. Chúng có khả năng hoạt động trên các chồi trên gốc cây lúa, cây lúa dại và nhiều loại cây ký chủ khác.
- Tuyến trùng có thể tái hoạt động trong đất sau khoảng 7-15 tháng, mặc dù không phải lúc nào cũng gây nhiễm trên cây trồng. Số lượng tuyến trùng giảm sau khi thu hoạch lúa, và chúng có thời gian phân mùa giữa các vụ trồng lúa.
- Dưới điều kiện ngập úng, tuyến trùng sẽ mất khả năng hoạt động ít nhất trong vòng 4 tháng. Bệnh tuyến trùng gây hại lúa thường phát triển chỉ trong vòng 2 tháng sau khi cây lúa được cấy trên đất đã để khô 6 tuần.
- Với sự phát triển của các giống lúa lai nhập khẩu, một số vùng tại Việt Nam đã xuất hiện triệu chứng mà tuyến trùng loài D. Angutus gây ra.
Tuyến trùng gây hại cho rễ lúa:
- Tuyến trùng xâm nhập vào hệ rễ và phân bố đối xứng dọc theo mô rễ. Chúng bắt đầu đẻ trứng sau vài ngày sau khi nhiễm, và trứng nở sau 4-6 ngày. Vòng đời của chúng có thể kéo dài.
- Tuyến trùng ký sinh trong đất trong khoảng 12 tháng trong môi trường khô hạn, và chúng có thể sống trong điều kiện yếm khí và pH đất rộng.
- Chúng có thể được tìm thấy trên đất hoang ở nhiệt độ từ 35 đến 40 độ C đến 8 đến 12 độ C.
- Tuyến trùng phát tán qua nước tưới, mương rãnh, ruộng ngập nước, ruộng cấy và ruộng mạ. Chúng xâm nhập và di chuyển vào hệ rễ của cây lúa qua mô sinh trưởng, gây ra các mảng tử vong và cũng tạo điều kiện cho sự nhiễm trùng bệnh thối nâu ở rễ.
Các yếu tố có ảnh hưởng đến sự phát triển của tuyến trùng ở lúa có thể được mô tả như sau:
- Khả năng cung cấp nước cho ruộng: Ruộng thiếu nước thường là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của tuyến trùng. Cây lúa trên ruộng khô cằn dễ bị tuyến trùng tấn công.
- Tình trạng đất: Đất nhiễm phèn hoặc đất cát, đặc biệt nếu có khả năng giữ nước kém, thường tạo điều kiện thuận lợi cho tuyến trùng phát triển và tấn công cây lúa.
- Sử dụng phân bón: Việc sử dụng quá nhiều phân lân và phân đạm, độc lập hoặc kết hợp, có thể thúc đẩy sự sinh sản của tuyến trùng.
Các biện pháp phòng tránh tuyến trùng trên cây lúa có thể được mô tả như sau:
- Đốt tàn dư sau thu hoạch: Sau khi thu hoạch trên ruộng bị nhiễm bệnh nặng, việc đốt tàn dư là một biện pháp quan trọng để loại bỏ nguồn lây truyền của tuyến trùng.
- Luân canh và sử dụng đất không nhiễm tuyến trùng: Sử dụng luân canh cây trồng không phải là ký chủ của tuyến trùng, và sử dụng đất không nhiễm tuyến trùng khi gieo hạt là một cách hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của tuyến trùng. Hãy tránh để gốc rạ trên ruộng lúa, vì lúa dại và cỏ dại có thể ức chế sự phát triển và lây lan của tuyến trùng.
- Tránh tưới theo rãnh: Tránh việc tưới theo rãnh, vì rãnh tràn có thể giúp tuyến trùng lây lan rộng hơn trên ruộng lúa.
- Sử dụng thuốc đặc trị tuyến trùng: Sử dụng các sản phẩm đã được công nhận để đặc trị tuyến trùng hại lúa có thể là một biện pháp hiệu quả.